Met de aanleg van de A16 Rotterdam en ontwikkeling van aangrenzende gebieden ondergaat de noordoostrand van Rotterdam vanaf 2017 ingrijpende veranderingen. Rijkswaterstaat heeft de Rotterdamse beroepsfotograaf Sjaak Boot gevraagd die veranderingen vast te leggen, op zijn eigen karakteristieke wijze. Zo ontstaat in de loop van de jaren een mooi fotodocument van het project A16 Rotterdam en iedereen die daarbij betrokken is.
Foto door excursie-deelnemer Marinus Legen
Rijkswaterstaat organiseert de komende jaren een reeks foto-excursies rondom het project A16 Rotterdam. We nodigen amateurfotografen uit Rotterdam en Lansingerland uit om onder begeleiding van beroepsfotograaf Sjaak Boot mee op pad te gaan. Samen leggen we zo de veelzijdige noordoostrand van Rotterdam vast waar straks de A16 Rotterdam komt te liggen. Van het Terbregseplein tot en met de aansluiting met de A13 Rotterdam. Door te fotograferen, registreren we alle veranderingen die op stapel staan en leggen we het DNA van het gebied vast. Bekijk hier een selectie van de mooiste foto’s!
>Naar het complete album
Sjaak Boot: 'Voor er aan de nieuwe A16 Rotterdam begonnen kan worden is er een grote “opruimactie” van het gebied. Bebouwing die in de weg staat wordt gesloopt en verontreinigde grond wordt verwijdert en gesaneerd zodat het gebied uiteindelijk bouwklaar kan worden opgeleverd. Dit levert een enorme afvalstroom op waar uiterst zorgvuldig mee wordt omgegaan. Ter plekke wordt het afval al meteen zoveel mogelijk gescheiden. In sommige gevallen zelfs door specialisten.'
Sjaak Boot: 'Tijdelijke wegen, bruggen en viaducten aanleggen om de uiteindelijke A16 Rotterdam te kunnen aanleggen. Het klinkt als dubbelop maar gezien de complexiteit van het gebied waar de nieuwe weg moet komen te liggen is het noodzakelijk de gebieden te ontsluiten en huidige wegen tijdelijk te verleggen. Op het Terbregseplein zijn momenteel zelfs een paar tijdelijke op- en afritten aangelegd om het bouwverkeer uit de woonwijken te houden.'
Sjaak Boot: 'Wachtend om overgedragen te worden aan de aannemer, staat de boerderij er verlaten bij. De boer heeft intussen enkele honderden meters een nieuw bedrijf neergezet. Alles op het perceel ademt voorbijgegane tijden waarin het boeren bedrijf volop floreerde. De dagelijkse routine heeft plaatsgemaakt voor de verstilling in de tijd en meteen slaat het onvermijdelijke verval toe.'
Sjaak Boot: 'Hoeve Schieveen geeft, naarmate het terrein wordt opgeruimd, langzaam steeds meer van haar geheimen prijs. De in oorlog gelegerde soldaten hebben hun namen ingekerfd in de muren van de boerderij. Zorgvuldig wordt er eem stuk muur uit de oude boerderij verwijdert om later tentoongesteld te worden in het museum Oud-Overschie. Op die manier gaat de historie gelukkig niet helemaal verloren.'
Sjaak Boot: 'Ruim voordat het broedseizoen begon zijn de bomen gekapt en is het terrein vrijgemaakt van de aanwezige asbest. De grond moet worden vrijgemaakt om straks de nieuwe A16 Rotterdam aan te kunnen sluiten op de bestaande A13 Intussen is de grond schoon en leeg opgeleverd door de aannemer en lijkt het alsof, wat er was er nooit geweest is.'
Sjaak Boot: 'Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden lijkt het soms wel alsof het hele Lage Bergse Bos wordt gekapt. Aan de ene kant wordt het tracé van de nieuwe A16 Rotterdam bomenvrij gemaakt om de weg aan te kunnen leggen en aan de andere kant is het noodzakelijk om vanwege de Essentaksterfte groot onderhoud aan het bos te plegen. Gelukkig is het voortbestaan van het bos vastgelegd in de plannen en zal er over enkele jaren weer een prachtig “nieuw” en gezond bos voor terug komen.'
Sjaak Boot: 'Grotendeels aan het zicht onttrokken wordt het door Zuurteer vervuilde gebied naast het Terbregseplein gesaneerd. Strenge veiligheidsmaatregelen zorgen ervoor dat deze grote operatie veilig verloopt en er geen gevaar ontstaat voor de omgeving. Een kolonne van vrachtwagens voert de vervuilde grond af naar verschillende plekken in het land waar de grond zal worden gereinigd.'
Sjaak Boot: 'Een allerlaatste inspectie voordat de leegstaande gebouwen voor sloop worden overgedragen naar de aannemer. Tijdens deze inspectie worden er meteen afspraken gemaakt over het gedeelte van de historische muur dat naar het museum Oud-Overschie overgebracht zal worden.'
Op verschillende plekken in het tracégebied worden kabels en leidingen vervangen. In het najaar van 2018 gebeurde dit aan de Rottekade.
Sjaak Boot: 'Als je niet beter zou weten dan zou je denken dat er een enorme reus met zijn speelgoed in het bos aan het spelen is. Overal staan er enorme kranen. Grote gasbuizen hangen metershoog boven de weg. Een stukje verder verdwijnen deze gasbuizen op miraculeuze wijze in de grond, om honderden meters verderop ogenschijnlijk spontaan weer boven grond te komen. De poppetjes van de reus werken op een geoliede wijze samen met alle grote machines. Langzaam begint het door te dringen dat hier maanden van planning aan vooraf zijn gegaan!'
Aan de Bergweg-Zuid worden verschillende kabels en leidingen vervangen.
Sjaak Boot: '35 meter diep moest de boormachine door de dijk aan de Bergweg-Zuid, onder de -nu nog denkbeeldige- nieuwe tunnel van de A16 door boren. 700 meter verderop was een stukje weg ter grootte van zo’n 10m2 opengelegd waar de boor uiteindelijk weer boven de grond moest komen. En inderdaad, met de precisie van een tandartsboor werd het huzarenstukje zonder noemenswaardige problemen geklaard.'
Aan de Ommoordseweg worden verschillende panden gesloopt, waaronder het autodemontagebedrijf A.Visser en Zn. Deze sloperij en de oude bewoners aan de Ommoordseweg zijn inmiddels verhuist. Naast de sloopwerkzaamheden worden ook bomen en planten gerooid waar verdere voorbereidende werkzaamheden plaatsvinden.
Sjaak Boot: 'Nadat de werkzaamheden vanwege het broedseizoen een aantal weken hebben stilgelegen, is het sloopgeweld weer in alle hevigheid losgebarsten. Met uiterste precisie wordt al het afval gescheiden en waar het eerst onmogelijk leek om een nieuwe weg aan te leggen wordt het steeds meer een open vlakte waar je met een beetje fantasie de weg al ziet liggen.'
Tankstation BP aan de Doenkade wordt gesloopt om ruimte te maken voor de nieuwe A16 Rotterdam. De nieuwe weg komt precies op de plek te liggen van de huidige N209. Ondernemers uit de omgeving maken zich klaar voor vetrek.
Sjaak Boot: 'Op de ochtend van de laatste dag piept het alarm dat de ondergrondse opslagtank van de diesel leeg is. De laatste klanten kunnen alleen nog maar benzine tanken. De schappen zijn al leeggeruimd en maken dat de shop er desolaat uit ziet. Vanmiddag om 5 uur wordt de sleutel ingeleverd en zal het BP tankstation aan de N209 gesloopt worden.'
> Naar het complete album
Manege Hillegersberg aan de Bosweg moet een paar honderd meter opschuiven om plaats te maken voor de nieuwe A16 Rotterdam. Om de nieuwe locatie van de manege vrij te maken, worden ongeveer 400 bomen gekapt. Enkele bomen blijven voorlopig nog even staan: ze bieden nu onderdak aan overwinterende vleermuizen.
Sjaak Boot: ‘De stille winterochtend wordt verstoord door de harde geluiden van kettingzagen. Met grote zorgvuldigheid wordt om boom 5 en 7 heen gewerkt. In deze rood-wit gemarkeerde bomen houden vleermuizen hun winterslaap.’
Aan de Ommoordseweg is in 2017 een door zuurteer en asbest vervuild terrein aangetroffen. Het terrein wordt dit jaar gesaneerd door een nog te kiezen bedrijf. Om een goede inschatting te kunnen maken van de kosten die hierbij komen kijken, nemen verschillende bedrijven proefmonsters van de grond. Vanwege de sterke verontreiniging van het terrein, worden de nodige voorzorgmaatregelen getroffen om de grond te betreden.
Sjaak Boot: 'Mannen in beschermende witte pakken krijgen de laatste instructies. Over enkele ogenblikken mogen ze het terrein betreden om te onderzoeken hoe zwaar de verontreiniging precies is. De verwachting is dat er een laag van 4,5 m afgegraven moet gaan worden om al het asbest en zuurteer te verwijderen.’
De tuinhuisjes van Amateur Tuinders Vereniging Terbregge (A.T.V. Terbregge) maken plaats voor de oprit van de A16 Rotterdam, die de Ankie Verbeek-Orhlaan met de nieuwe snelweg verbindt. Verderop op het terrein wordt een nieuwe locatie aangelegd waar de tuinders hun nieuwe plek kunnen creëren.
Sjaak Boot: ‘Vanuit onze betonnen huizen ontstaat er blijkbaar drang naar vrijheid. Even geen comfortabel, geïsoleerd eiland waar je jezelf op kan terugtrekken. Maar dealen met de elementen en privacy.’
In het Terbregseveld vindt volop archeologisch onderzoek plaats. Archeologen vonden onder meer potscherven en een kaak van waarschijnlijk een koe.
Sjaak Boot: ‘Verbazend hoe het verleden tot leven komt tijdens het archeologisch onderzoek op het Terbregseveld. Met wat verbeeldingskracht zie je de vroege voorgangers van de Rotterdammers aan het werk in hun primitieve nederzetting aan de oevers van de Rotte. Wat er uit de grond komt wordt op het eerste zicht geschat op zo’n 2200 jaar oud. De moerassige veengrond geeft haar geheimen prijs en schetst een beeld van kleine verhogingen waar de oer-Rotterdammer op leefde.''
21 augustus is begonnen met de sloop van de eerste panden, plaatsmakend voor de aanleg van de nieuwe A16. Eerst de Ommoordseweg en aansluitend aan de Bergweg Zuid en de Rottekade.
Sjaak Boot: ‘Onwillekeurig moest ik denken aan de lente. Na tientallen jaren van politieke discussies komt het toch nog onverwacht. Er ontstaan activiteiten op plaatsen waar alles tot stilstand was gekomen. De verlaten, stille leegte wordt nog één keer gebruikt om politiehonden te trainen.’
Na een lange periode van praten en plannen, zijn de eerste tuinhuisjes van de amateur tuinders van Terbregge ontruimd. Begin 2018 wordt een gedeelte gesloopt. De tuinhuisjes maken plaats voor de oprit van de A16 Rotterdam, die de Ankie Verbeek-Orhlaan met de nieuwe snelweg verbindt. Verderop op het terrein wordt een nieuwe locatie aangelegd waar de tuinders hun nieuwe plek kunnen creëren.
Sjaak Boot is een rasechte Rotterdammer. Als professioneel fotograaf is hij gespecialiseerd in een documentaire benadering van zijn onderwerpen. Door zich erin vast te bijten, legt hij de onderliggende lagen bloot. Soms met humor, dan weer confronterend, maar altijd integer. Rijkswaterstaat gaf hem de opdracht zelf en samen met bewoners in Rotterdam en Lansingerland de komende jaren het DNA en alle veranderingen van het gebied waar de A16 Rotterdam komt, vast te leggen. Zo ontstaat een mooi fotodocument voor nu en later.
Deze website maakt gebruik van cookies. Lees meer over cookies in onze cookieverklaring.
Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens en zijn noodzakelijk voor het functioneren van de website.
Deze cookies verzamelen gegevens zodat we inzicht krijgen in het gebruik en deze website verder kunnen verbeteren.
Deze cookies zijn van aanbieders van externe content op deze website. Denk aan film, marketing- en/of tracking cookies.